Aan al het moois komt een eind en dat geldt ook voor deze vakantie. Het zomerweer barst na al die regen weer los, dus is het ook de hoogste tijd om te vertrekken. Vanmorgen zijn we rond 8.00 weg gegaan en we wilden kijken hoever we zouden komen – afhankelijk van het uithoudingsvermogen van ons kleine molletje en daaraan gecorreleerd dat van ons.
Het is inmiddels half zeven ‘s avonds en Krotik is uitgecheckt voor de nacht. We hebben nog iets minder dan vijfenhalf uur op de navigatie staan, dus waarschijnlijk rijden we zonder tussenstop naar huis.
We hebben ontzettend genoten van de ontdekkingstocht van Krotik, van de bergen, het niet al te warme weer, de huisgemaakte jam en de lieve, bescheiden Slowaken.
De Tatra bestaan deels uit kalk en leisteen en in combinatie met water is dat een uitstekend recept voor grotten. Bij ons in de buurt zitten er al een aantal en twee ervan zijn ook open voor bezoek. Eentje heet de Demänovskágrot van de Vrijheid en de andere is de IJsgrot van Demänovská. De ijsgrot is al in 1299 beschreven en is daarmee een van de oudst bekende grotten van Europa.
Gelukkig had een van ons vooronderzoek gedaan, want op de website bleek dat je eerst twintig minuten moet naar de ingang moet lopen en dan dat je maar een keer per uur naar binnen mag. En gelukkig was de voorbereiding nog iets grondiger, want een blik op de topografische kaart leerde dat het geen twintig minuten lopen werd. Dit vroeg om een planning van militaire precisie.
We kwamen aan op een parkeerplaats met tarieven waar Amsterdam jaloers op zou zijn. De website van de grot waste zijn handen in onschuld: de parkeerplaats werd door iemand anders uitgebaat, zij waren niet verantwoordelijk voor de uitvoering. Met een tarief waarvoor je in Nederland ongeveer een voorbehoud van financiering nodig hebt, lieten we Szusza achter. Zoveel keuze in parkeerplaatsen midden in de bergen heb je nu ook weer niet.
We begonnen dapper aan ons ommetje naar de kassa. En op dit moment waren we blij dat we het ietsjes ruimer hadden gerekend. De helling naar het Slowaakse Christusbeeld was er niets bij, maar nu hadden we toch echt een deadline. Hijgend en puffend stonden we bij de kassa. Ongeveer direct erna mochten we doorstrompelen naar de ingang van de grot. Dit was een prachtige just in time delivery.
En daar stond een lieve gids die met een glimlach vertelde dat we zo’n 650 treden zouden beklimmen in ongeveer 45 minuten. De kramp klom meteen weer terug de kuiten in.
We liepen langs de mooiste aardlagen en stalactieten. En omdat we de Hollander in ons hadden laten spreken, hadden we niet extra betaald om foto’s te mogen maken. Gelukkig was er iemand anders in de groep die met flits begon te filmen toen de gids even wilde demonstreren hoe donker zo’n grot is zonder lichten aan. Dik ingepakt begon een van ons drie ondertussen het fenomeen echo te ontdekken.
In Servië hadden we in de ijsgrot zonder ijs nog even moeten acclimatiseren voor we weer naar buiten mochten, maar het ijs in deze grot is waarschijnlijk vorig jaar zomer door klimaatverandering definitief weggesmolten en volgens de gids waren de 200 treden omhoog naar de uitgang wel acclimatisatie genoeg. Voor onze knieën eindigde het daarmee nog niet. Daarna begon de afdaling naar de auto. De tantoe dure parkeerplaats had niet eens schaduw. Het contrast in temperatuur was vandaag best groot.
Het is 7.04 ‘s ochtends, wat een mooi moment om mijn vocal range te stretchen. Laat ik beginnen met een warming up.
Aaaaaaaaahhhhhh
Brrrrrrrrrrrr
Zucht
*Gaat van octaaf heel hoog naar drie octaven lager*: aaaaaaaaahhhhhh
*Fluistert*: dada dada dada
Mmmmmmmmmmm
Aaaaaaaaahhhhhh
Brrrrrrrrrrrr
Hé, ik hoor geluid. Even wachten hoor. Ja, ik hoor geluid. Oh, wat een mooie streep licht!
Hé, mamma! Hehehe
Ik heb eigenlijk wel honger. Ik hoor de fles al. Nee, geen schone kleren. Ik wil een fles. FLES. HONGER! HOOON-
Mjam, mjam, mjam
Oh, mamma’s haar, daar kan ik tijdens mijn fles wel aan trekken. Dan trekt ze altijd een vreemd gezicht. Oeh, ik heb er net een paar te pakken. Hé, geef me mijn hand terug! Dit is tegen de Geneefse Conventie. Pappa werkt al in Den Haag, vanaf daar is het een kleine stap naar het ICC!
Wacht, even, melk.
Wat? Waarom is het nu al op! Wat is dit nu weer! Hallo, ik moet nog groeien! Nou ja, zeg. Dan spuug ik het wel weer uit. Krijg je het allemaal terug. En het liefst zo dat ik er doorheen kan kruipen of wanneer we bij de voordeur staan en over mamma’s telefoon. Hmm, ze heeft vandaag geen haast.
Goed, toen moest de expositie met allerlei lichtinstallaties nog beginnen…
De wedstrijd van de lokale brandweerkorpsen en het feestje duurden tot een uur of kwart voor twaalf. De muziek ging uit, de generatoren werden stil. Er moet een winnaar zijn, wij weten alleen niet wie, want we waren al weer terug in het huisje. Op de Facebookpagina van de brandweer van Partizánska L’upča blijft het vooralsnog stil. We vermoeden dat zij ondanks hun voortreffelijke inspanningen bij het hosten toch niet in de prijzen zijn gevallen.
Partizánska L’upča ligt vlakbij een stuwmeer met de naam Liptovská Mara. Een weg en spoorrails die langs de oorspronkelijke rivier lagen zijn ervoor omgelegd en die ingelegde weg die vervolgens mooie vergezichten bood volgden we om uiteindelijk aan de andere kant van het meer bij Liptovký Mikulás uit te komen.
We wilden het museum voor natuurbescherming en speleoligie bezoeken en hadden ons voorbereid op basis van onze eerdere museumbezoeken in deze contreien: kleine bordjes met veel lettertjes – enkel in de lokale taal met droge informatie, in elke zaal iemand die streng toeziet op het niet aanraken van spullen, weinig interactie en als die er wel is, betaald. Niets was minder waar. Het museum was gemoderniseerd en had een lift. Het was rolstoelvriendelijk, waardoor de wandelwagen mee kon en het ons een hoop sjouwen scheelde. De informatie was zowel in het Slowaaks als het Engels en er was een audiotour die je via een app kon volgen. De informatie kwam in gezonde doses en er was gedacht aan de spanningsboog van de jongsten onder ons. Kortom: over een jaar of vier komen we waarschijnlijk weer.
Daarna kwamen we bij iets terecht wat ik alleen maar als briljant omdenken kan omschrijven. Er was een tijd dat smartphones als een groot spoilergevaar werden gezien. In sommige musea (hier in ieder geval) mag je nog steeds geen foto’s maken met je telefoon, omdat anders de hele wereld ziet wat voor moois je hebt en je de eerste indruk en zorgvuldig opgebouwde reputatie verpest.
De activiteit waar we nu naartoe gingen had dit echter goed uitgebuit. Het was een gebouwtje met kamers waar men illusies en ander gezichtsbedrog had gebouwd. De bedoeling was juist om met je smartphone naar binnen te gaan (“we willen dat u alles in het kluisje doet – ook uw schoenen – en dat u uw smartphone meeneemt”). Op de vloer gaven oranje pijltjes aan waar je moest staan voor de meest optimale foto en je kon zelf in de illusie plaatsnemen voor volmaakt vermaak. Aan het eind stond een fotoprinter van Cewe en kon je voor een euro je mooiste foto af laten drukken.
Na dit zakelijk vernuft gingen we met een omweg weer terug naar het huisje. Genietend van de Slowaakse natuurbescherming reden we door de Lage Tatra. Niet minder imposant dan de bergen van de Hoge Tatra die we eerder al hadden gezien.
Gisteren liepen we door het dorp en gebeurde er niet echt iets blogswaardigs; het is hier extreem rustig. Behalve dan dat we op het lokale mededelingenbord een aankondiging zagen van iets van de brandweer voor kinderen met een DJ (we kunnen het de lokale ~1200 bewoners niet kwalijk nemen dat ze dit niet in het Engels aankondigden). Toen we donderdag in Partizánska L’upča aankwamen was de brandweer ‘s avonds al aan het oefenen op het plein, maar we hadden niet gedacht dat dit erachter zat. Omdat het weer vandaag ook niet echt fantastisch zou worden, besloten we het brandweer-iets voor kinderen met DJ maar af te wachten.
De mededeling
Volgens de aankondiging zou het feest om 15.00 losbarsten. We hadden ons molletje op tijd zijn middagslaapje laten doen, zodat we niets van het spektakel zouden missen. Om 12.00 was het plein echter nog leeg en het dorp zo stil als de afgelopen dagen. Niets gaf weg dat er een evenement zou plaatsvinden.
Om tien voor drie begon de DJ. We zitten niet direct aan het dorpsplein, maar het was duidelijk: we zouden alles meekrijgen – ook als we niet zouden gaan kijken. Tussen de huizen door zagen we ook een rode auto op het plein en mensen in de weer met afrastering. Om kwart over drie zaten we op een bankje te kijken naar de brandweer. Die was om drie uur begonnen met het opzetten van het festijn. Uit alle hoeken van het dorp druppelden kinderen richting de waterslangen en de Tatra brandweerauto’s.
Kraampjes met eten en drinken werden opgezet, brandslangen uitgerold, de gasbrander getest, stroom werd afgetapt van de lantaarnpaal. Twee waterpompen en slangen bleken lek – een constatering bij een live demo die me niet heel gerust stelde.
Kinderen mochten een brandje blussen nadat ze de brandslang goed in elkaar hadden gezet. Na afloop kregen ze een tasje met een sleutelhanger en andere speeltjes. Er was een tent om je haar met kleuren in te vlechten, je kon je gezicht schminken. En de brandweer mannen legden met veel geduld en passie uit dat je door de slang omver geblazen wordt als je die niet goed vasthoudt. Kindjes van twee turfjes hoog mochten al ‘blussen’ met hulp van de brandweer. En het is maar de vraag wie er meer lol in had.
Uiteraard kon je ook een rondje mee in de brandweerauto die dan natuurlijk alle varianten sirenes even liet horen. De DJ draaide ondertussen onvermoeibaar Slowaakse europop die qua volume een sirene an sich had kunnen zijn. Trotse opa’s keken toe hoe kleinzoons en -dochters vol overgave de waterstraal door een gat lieten spuiten.
En alsof dit nog niet genoeg was, had de brandweer ook een sopkanon (uiteraard gevoed door een brandweerslang) geregeld. Op het grasveld naast het plein dartelden schoolklassen kinderen in het sop alsof er net verse sneeuw gevallen was. Het rook naar de zeepjes die we vroeger op de toiletten op de basisschool hadden.
Het begon te regenen en te onweren. Wij gingen terug, maar het is inmiddels half elf en we horen nog steeds de DJ en de generators van de pompen. Brandweerkorpsen uit de omgeving zijn inmiddels aangesloten en er wordt een soort wedstrijd brandje blussen gehouden. Het feest (gesponsord door de Slowaakse Spa Blauw) is nu inmiddels voor de grote kinderen onder ons. Gelukkig is door de regen de kans op brand klein…
