Blog 13-08-2016, 09.00: Tessa

Ik (Tessa) heb wat in te halen. Woensdag na het werken hebben we meegeholpen met de soepbus. Dit is een initiatief van de afkickkliniek. De soepbus deelt twee keer in de week soep (logisch) en brood uit aan de daklozen in Zjitomir. De armoede in Oekraïne zelf is überhaupt al schrijnend, maar de daklozen zijn er zo mogelijk nog erger aan toe. De dankbaarheid voor een bekertje soep is niet te bevatten. Om het contrast weer te geven zal ik zonder opsmuk vertellen wat we daarna hebben gedaan: we zijn met 16 man voor omgerekend 52,58 wezen eten bij een relatief luxe Oekraïens restaurant. Let that sink in.

Boodschappen doen in Zjitomir

Omdat het eten bijna op was, ben ik boodschappen wezen halen (iets met taal). De supermarkt leert wat de luxeproducten zijn. Frisdrank is luxe, alcohol niet. Een liter wodka is omgerekend een euro en een paar centen. En dan is de prijs als maatregel tegen alcoholisme al omhoog gegooid. Verder is de oorlog niet te ontwijken. De supermarkt ligt vol met Oekraïense producten en in de stad zie je overal wervingscampagnes. Daarnaast zitten we dichtbij een militair oefenterrein en een vliegveld, dus elke dag vliegen er legerstraaljagers over en we hebben ook schietoefeningen gehoord.

Cultuur

Wat we in Ghana ook hadden, gebeurt nu weer. Het is 25 graden en ik heb het koud. We zijn gewend aan de ‘comfortabele’ 32-37 graden. Luxeprobleempje. Dit had onze laatste werkdag moeten zijn, maar het regent. Zowel voor beton storten, als voor beitsen hebben we droog weer nodig. De rest van de dag is het niet meer droog geworden. Het is jammer, maar we worden door de Oekraïners aangemoedigd om dan vooral toch naar het Museum der Kosmonauten te gaan. Zjitomir is namelijk de geboorteplaats van de man die het Sovjet ruimtevaartprogramma heeft opgezet. De rondleiding is een fraai stukje Oostblokcultuur. Aanwijsstok + ononderbroken stroom aan informatie = rondleiding. En o ja, alles is absoluut op ware grootte. Met gepaste trots vertelde de gids dat de Sovjettechniek van toen wordt nu nog steeds door de Amerikanen gebruikt (“Soowjet techniek is soeprioer end wie in Zjitomir meet iet”). De synthesizermuziek op de achtergrond maakte het af. Omdat we nog tijd hadden, zijn we daarna nog naar een winkelcentrum gegaan (duur), om vervolgens toch maar naar de markt te gaan (goedkoper). Met onze laatste hryva’s hebben we de locale economie ondersteund.

 

Afscheid van Oekraïne

De mensen van de afkickkliniek hebben een gezamenlijke maaltijd voorbereid. Afgetopt met taart, chips, groente, vlees en snoepjes kan de tafel niet voller staan. We moeten alweer afscheid nemen en het voelt veel te snel. Er zijn mooie en vruchtbare dingen gebeurd de afgelopen week en we gaan de mensen daar missen. Het besef van alles wat we gezien hebben, komt de komende tijd waarschijnlijk. Een week is weinig, maar er is zo veel werk verzet en we hebben veel nieuwe indrukken opgedaan.

Snelwegen

In Oekraïne zijn de snelwegen breed. Alles is tweebaansweg plus vluchtstrook. Dit klinkt klein, maar op de banen kun je gerust met twee auto’s rijden. Wat dan ook gebeurt. Verder wordt de snelweg door iedereen gebruikt: auto’s, Lada’s, vrachtwagens, legerverkeer (ook tanks schijnt), fietsers, koeien, verkoopsters en voetgangers. Tel daar het spookrijden bij op en we hebben een gevaarlijke chaos. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat dit vooral rondom steden is. Tussen de steden zie je soms kilometers niets om je vervolgens kapot te schrikken van een verdwaalde boer met paard en wagen of een spookrijdende Oekraïner die vond dat zijn weghelft slechter was dan die van ons. Afijn, rijden vereist hier aandacht en over absurde situaties (zebrapaden op de snelweg à la a15) moet je je vooral niet te lang verbazen.