Een land als Rusland breekt alle records en waarom ook niet als je zo veel oppervlakte hebt. Alles is er groot. En dus ook Sint-Petersburg. Voor degenen die het gemist hebben: Sint-Petersburg, ook wel SPB voor intimi, is in 1703 gesticht door Peter de Grote en is geïnspireerd op Amsterdam. Maar dan wel in de Russische uitvoering. Dus dat betekent een stadscentrum van heb ik jou daar. En alles is oud en natuurlijk is alles interessant. Dus we hadden van te voren een stadswandeling uitgestippeld waar we een uur of twaalf over hebben gedaan. En dan heb je nog niet alles gezien (ik quote: “Tessa, we lopen verkeerd.” “Nee hoor.” “Jawel, want daar zie ik een kerk en daar gaan we nu niet heen.”). Eerlijkheidshalve moet ik erbij zeggen dat we niet alles hebben gewandeld: Lang leve de metro van SPB. En hier is het moment om mijn excuses aan te bieden aan iedereen die achter ons heeft gelopen of gaat lopen: Sorry voor het stil staan in het looppad, maar jullie metrostations blijven indrukwekkend en helemaal voor die drie technische heren die in dit reisgezelschap verkeren.
Versperring of niet, we kwamen met de metro bij het Alexander Nevskiklooster. Het is zondag en er was een dienst gaande. Nu is dat in een klooster niet per se een causaal verband, maar ons kwam het goed uit. Hier kwamen weer een aantal typische situaties voorbij. Bijvoorbeeld, elke kerk heeft een vrouwtje dat de kaarsen bij de iconen een beetje netjes houdt. Zij heeft zodoende ook alle kennis in huis over de precieze hangplekken van die iconen. Een kerkganger vroeg aan zo’n vrouwtje wat van die informatie. Het dametje was echter bezig de kaarsen te fatsoeneren en eerlijk is eerlijk, als je met vuur bezig bent heeft dat alle aandacht nodig. Niet gestoord door enige vraag van de kerkganger maakte ze haar klusje af om de beste man daarna te wijzen op een icoon die letterlijk om het hoekje naast de icoon hing waar zij bezig was met fatsoeneren en waar de man geduldig op haar wachtte. Wat verder opviel was het grote aantal mannen dat in de kerk aanwezig was. Normaal is de verhouding 80 tot 90 procent vrouw, de rest man (vaak in kerkelijke dienst). Hier was het gelijkelijk verdeeld. Het hoge aantal mannen had ook tot consequentie dat er meer dan gemiddeld geestelijken aanwezig waren en dat betekende een strenger bedekt-hoofdbeleid. Dus werd een vrouw er op een vrij basale en onpolitieke manier gewezen dat zij net drie stappen na de ingang haar hoofd nog niet had bedekt. Dezelfde geestelijke maakte ook de weg vrij voor een andere geestelijke die met de wierook de kerk rondging. Dit deed hij op dezelfde duidelijke manier zullen we maar zeggen. De geestelijke met de wierook die erachteraan hobbelde zwaaide onverstoord driftig met de wierook. En wie denkt dat ze alle tijd hebben in zo’n klooster en met diensten die gerust ruim twee uur duren, heeft het mis. Het tempo zat er bij de heren flink in. Hoe lang we bij die dienst hebben gezeten om dit te observeren? Hooguit een kwartier. Dat is het fijne van Rusland: het is altijd haar eerlijke en ongecompliceerde zelf.